CIS – Clinically Isolated Syndrome​

In het Nederlands "Klinisch Geïsoleerd Syndroom". ​

Het is een belangrijke term in de context van MS en verwijst naar de eerste keer dat iemand neurologische symptomen ervaart die worden veroorzaakt door ontsteking en demyelinisatie (schade aan de myeline, de beschermlaag van zenuwen) in het centrale zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg of oogzenuwen).​

Het gaat altijd om de allereerste keer dat deze specifieke neurologische symptomen optreden.​ Daarnaast moeten de symptomen moeten ten minste 24 uur aanhouden om als een CIS te worden beschouwd.​

De symptomen lijken op die welke bij MS voorkomen, zoals:​

- Wazig zien of pijn bij oogbewegingen (door opticusneuritis, ontsteking van de oogzenuw).​

- Tintelingen, gevoelloosheid of spierzwakte in een arm of been.​

- Problemen met balans of coördinatie.​

- Dubbelzien.

De symptomen worden veroorzaakt door een ontsteking en demyelinisatie in het centrale zenuwstelsel, wat bevestigd kan worden met een MRI-scan.​ Het cruciale punt van CIS is dat het kan, maar niet hoeft te leiden tot een definitieve diagnose van MS. Het is een soort voorportaal van MS.​

Het is dus nog geen MS-diagnose!​

Bij een CIS is er nog niet voldaan aan de volledige McDonald-criteria voor MS. Bij CIS is er nog maar één klinische episode geweest.​

De kans dat iemand met CIS uiteindelijk MS ontwikkelt, varieert sterk en hangt grotendeels af van de bevindingen op de MRI-scan:​

• Als de MRI-scan normaal is (geen laesies die kenmerkend zijn voor MS), is de kans op het ontwikkelen van MS in de toekomst relatief laag (ongeveer 20% binnen 5 jaar).​

• Als de MRI-scan wel laesies laat zien die typisch zijn voor MS (verspreid in ruimte), dan is de kans op het ontwikkelen van MS aanzienlijk hoger (ongeveer 60-80% binnen 5 jaar).

Omdat een aanzienlijk deel van de mensen met CIS uiteindelijk MS ontwikkelt, kan de neuroloog besluiten om preventieve medicatie zoals ziekte-modificerende therapieën ook wel DMT's te starten. Het doel hiervan is om de kans op het ontwikkelen van MS te verkleinen en de tijd tot een eventuele MS-diagnose te verlengen.​

*DMT staat voor Disease Modifying Therapie, oftewel ziekte-modificerende therapieën of ziekte-onderdrukkende medicijnen.​

Kortom, CIS is een belangrijke term omdat het de eerste klinische manifestatie van wat later MS kan blijken te zijn, markeert. Het biedt een kans voor vroegtijdige monitoring en, indien nodig, behandeling om het verdere verloop van de ziekte te beïnvloeden.